BlueTea helpt Maastricht UMC + inrichten van operatiekamers virtueel te trainen
Het academisch ziekenhuis Maastricht UMC+ zocht een efficiënte manier om het medisch personeel te trainen in de procedures voor het snel en op juiste wijze inrichten van apparatuur in operatiekamers. BlueTea heeft meegeholpen hiervoor een virtual reality (VR)-oplossing te ontwikkelen. Hiermee trainen operatiemedewerkers deze inrichtingsprocedures zonder daarbij de operationele capaciteit van de OK’s in gevaar te brengen.
Ziekenhuizen zijn door de grote hoeveelheid van gebruikte geavanceerde apparatuur tegenwoordig hoogtechnische omgevingen geworden. Dit leidt ertoe dat het medisch personeel constant moet worden (bij)geschoold in het gebruik van deze complexe technische oplossingen en toepassingen.
Voor het Maastricht UMC+ (MUMC+) worden deze opleidingen voor het hele zorgpersoneel, van verpleegkundigen in opleiding tot aan de artsen en de arts-assistenten in opleiding, verzorgd door de interne Maastricht UMC+ Academie. Het onderwijsaanbod loopt uiteen van medische vervolgopleidingen en andere zorgopleidingen tot en met praktische trainingen in een simulatiecentrum en skillslab. Kortom, alle opleidingen en trainingen die het personeel nodig heeft voor het goed functioneren op de diverse werkplekken in het academische ziekenhuis.
De trainingen voor zogenoemde hoogrisico-apparatuur vinden vooral plaats via e-learningmodules. “Hierbij wordt door de e-learningleverancier de te trainen apparatuur in de module nagebouwd”, geeft stafadviseur en ontwikkelaar bij Maastricht UMC+ Academie Ron Mourmans, aan. “Vervolgens kunnen we in de e-learningmodule op de pc de functionaliteit van het betreffende apparaat nabootsen en trainen.”
Proeftraject met AR
Daarnaast gebruikt de bij Maastricht UMC+ Academie ook andere methodieken en systemen om onderwijs en trainingen te geven voor het ontsluiten van applicaties en apparaten van derde partijen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan de inzet van innovatieve technieken als augmented reality (AR).
“Al in 2009 zochten we een mogelijkheid om een daadwerkelijk op een patiënt aangesloten apparaat te trainen en te bedienen, zonder daarbij fysiek de instellingen aan te raken of deze te veranderen. Hiermee breng je de werkplekleeromgeving naar de patiënt toe. Hiervoor was een innovatieve oplossing nodig, die wij vonden in het gebruik van AR”, laat Ron Mourmans weten.
“De gevonden toepassing was een AR-applicatie met een virtuele omgeving waarin het apparaat was nagebouwd. Via de camera van een mobiel device, in dit geval speciale tablets, werd het fysieke apparaat aan het bed van de patiënt herkend en toonde dan virtueel de verschillende te bedienen knoppen op de juiste plekken. Op de tablets konden deze worden ‘bediend’, zonder dat in de fysieke omgeving iets veranderde. Helaas kwam eerder dan verwacht een einde aan dit project. Wellicht waren we al hier iets te vroeg mee.”
Ingebruikname nieuwe operatiekamers
Een nieuwe mogelijkheid om toepassingen op het gebied van mixed reality, het samenspel tussen AR en virtual reality (VR), ontstond toen het MUMC+ een aantal jaar geleden nieuwe operatiekamers (OK’s) in gebruik nam. In deze OK’s is ook veel nieuwe apparatuur aanwezig, in het bijzonder de pendels of ‘mechanische armen’ waaraan alle benodigde apparatuur ‘hangt’. Denk aan de lampen, maar ook diverse monitors, beademingstoestellen of andere bij operaties benodigde apparatuur.
“De in de operatiekamers aanwezige pendels hebben twee of drie beweegbare ‘armen’. In een ruimte van 6o tot 70 vierkante meter moeten deze bij een operatie wel in een juiste positie staan. Dit om ervoor te zorgen dat zij niet onverhoopt in elkaar haken tijdens het gebruik en om beschadigingen aan de vaak dure apparatuur die aan de pendels hangt te voorkomen”, gaat Ron Mourmans verder.
“Daarom was er een nieuwe instructie voor de medewerkers nodig. We ontdekten dat er een soort ‘kennisgat’ bestond bij de medewerkers die ermee moest gaan werken. Onder meer door een sterk verloop van het personeel, zowel onder OK personeel (anesthesiemedewerkers en operatieassistenten) als onder specialisten (in opleiding). Daarnaast kwam er ook weer nieuw personeel bij.” “Een andere uitdaging waarmee we te maken kregen, was dat OK’s zo efficiënt mogelijk moeten worden gebruikt. Wanneer OK’s door trainingen niet beschikbaar zijn, kost dit niet alleen geld. Het is ook nadelig voor de zorg omdat patiënten niet kunnen worden behandeld.”
Nieuwe leermethode
Vanwege deze uitdagingen, zocht Maastricht UMC+ Academie naar een andere manier van opleiden. In de zoektocht kwam de opleidingsafdeling uit op virtual reality (VR). Reden voor het kiezen van een VR-oplossing was dat dit soort trainingen toen flink in opkomst waren, geeft Ron Mourmans aan.
Voor het realiseren van een VR-oplossing om medisch personeel te trainen in het snel kunnen inrichten van OK’s werd, na eerst een grondige interne inventarisatie naar aanwezige expertise, contact gezocht met VR- en ‘serious gaming’-specialist BlueTea. Deze specialist, geen onbekende voor Maastricht UMC+ Academie omdat al werd samengewerkt voor de eerdergenoemde AR-training, levert virtuele simulaties waarin werkinstructies binnen een 3D-omgeving worden gesimuleerd en aangeleerd.
Drie scenario’s
De samenwerking met BlueTea, maar ook met de eigen IDEE-afdeling van het MUMC+ die een groot gedeelte van het 3D-werk voor zijn rekening nam, resulteerde uiteindelijk in een VR-training met een drietal scenario’s.
“Het eerste onderdeel is eigenlijk de ‘onboarding’. Dit onderdeel moet de cursisten leren omgaan met de VR-appratuur en -omgeving. Wennen aan de virtuele omgeving is belangrijk, want ook deze kent ‘grenzen’. Daarnaast moeten zij leren omgaan met de controlers van de VR apparatuur. Hiermee moeten ze straks de virtuele pendels bedienen.” “De training is verder belangrijk omdat we verschillende leeftijdsgroepen moeten opleiden. We moeten er rekening mee houden dat oudere leeftijdsgroepen anders met de technologie leren omgaan, dan bijvoorbeeld medewerkers die na 2000 zijn geboren.”
Onderzoek vanuit de universiteit
Bij dit opleidingsscenario zit nog een secundaire insteek, zo gaat Ron Mourmans verder. “Samen met de Faculteit Health, Medicine and Life Sciences hebben we dit project gekoppeld aan wetenschappelijk onderzoek. We proberen te onderbouwen of leren met VR meerwaarde oplevert. Met vergelijkbaar onderzoek naar e-learning hebben we dit al aangetoond, vooral op het gebied van tijdswinst. Het onderzoek heeft vanwege de huidige pandemie wel een beetje vertraging opgelopen, maar we hopen het op korte termijn weer op te pakken.”
In het tweede scenario wordt daadwerkelijk geoefend met het inrichten van de OK’s en dan in het bijzonder de pendels en andere apparatuur die rondom de operatietafel met de patiënt op de juiste plek moeten worden klaargezet. Hierbij is er een onderdeel dat ervan uitgaat dat de patiënt met het hoofd naar de deur van de OK ligt en onderdeel waarbij de voeten naar de deur liggen. In een andere variant staande pendels weer op een plek bij een andere locatie binnen de OK waar de patiënt zich bevindt.
Gaming-element aantrekkelijk
“Het derde scenario is waarbij de patiënt in een steriele omgeving ligt en de cursisten de pendels met alle bijbehorende apparatuur vanuit een willekeurige positie in de juiste positie moeten brengen. Hierbij moeten ze ook natuurlijk alle bijbehorende zaken, zoals het ont- en aankoppelen van bekabeling of het verplaatsen van racks met apparatuur die aan de pendels hangen, goed en in de juiste volgorde uitvoeren. Hiermee voorkom je later vertraging en andere problemen, zoals het in de knoop raken van bekabeling of botsingen tussen pendels en apparatuur die tot schade aan dure apparatuur en monitors leidt”, geeft Ron Mourmans aan.
“Bij het starten van de training wordt vervolgens aangegeven dat een bepaalde vaste opstelling moet worden ingericht. Hieraan zijn dan bepaalde gaming-elementen toegevoegd. Bijvoorbeeld het klaarzetten van de opstelling in een bepaald tijdsbestek. Vervolgens kan dan weer een totaal andere opstelling aangegeven. De idee is ook om er een soort competitie-element aan te verbinden. Uit eerdere ervaringen hebben we geleerd dat zoiets goed werkt tussen collega’s of ‘vakgroepen’ onderling. Iets van rating kan prikkelend werken voor de motivatie.”
Sprinttrajecten met BlueTea
De samenwerking tussen Maastricht UMC+ Academie als opdrachtgever, de IDEE-afdeling van de Universiteit Maastricht en BlueTea is volgens Ron Mourmans zeer prettig geweest. “BlueTea had de leiding in het project en gebruikte daarin sprintsessies. Dat heeft goed gewerkt. Wel moesten we er een beetje aan wennen, omdat we natuurlijk niet uit een echt zakelijke omgeving komen. Het werken met bijvoorbeeld vaste afspraken was eigenlijk wel aangenaam. Zo kregen we een beetje grip op de tijd. Zelf met sprints werken, vond ik eigenlijk ook wel prettig. Ik probeer het nu ook zelf in kleinere projectjes toe te passen. Voor een organisatie als een academisch ziekenhuis is het werken met sprints natuurlijk wat lastiger, maar zelf kan ik het wel toejuichen zo te werken. Ook de verdere begeleiding vanuit BlueTea en de vragen die zij ons tijdens het ontwikkeltraject stelden, waren in orde. Het hele proces is prima verlopen.”
BlueTea en VirtualStudio
BlueTea maakt de virtuele simulaties of games met behulp van de zelfontwikkelde VirtualStudio®-toolkit. VirtualStudio® is een innovatief content managementsysteem voor het bouwen van scenario’s. Dit houdt in dat iedere handeling in een scenario, met voorgebouwde interactie kan worden geconfigureerd. Verder kan iedereen scenario’s bouwen, zelfs zonder programmeerervaring. Hierdoor kunnen inhoudsdeskundigen zich met de inhoud bezighouden en wordt het onderhoud van de scenario’s van de game op een duurzame manier mogelijk.
Daarnaast helpt de tool content-ontwikkelaars digitaal lesmateriaal, zonder programmeerkennis of ingewikkelde technologie, in de ontwikkelde simulaties of games aan te passen aan voortschrijdende behoefte die vaak procedureel is.
Hulpdatabase en makkelijk contact
Ook Ron Mourmans maakte tijdens het VR-ontwikkeltraject met deze software kennis. “Het is best een ingewikkelde applicatie. Je moet met dit soort software er eigenlijk minstens één dag per week gebruiken om het in de vingers te krijgen en te houden. Gelukkig had BlueTea een goede hulpdatabase gebouwd met een fatsoenlijke zoekfunctionaliteit. Dat maakte één en ander plezierig, mocht je er niet uitkomen hoe iets werkt. Daarnaast was het ook makkelijk iemand van het ontwikkelteam te benaderen, bijvoorbeeld via een ingebouwd chat tool. Hiermee kon ik vragen stellen die meestal binnen 10 minuten werden beantwoord.”
“Een tip die ik mee zou willen geven, is om datgene wat je in de VR-omgeving bouwt op een pc, ook op die plek te kunnen bekijken. Niet in 2D zoals je nu ziet, maar echt in de virtuele omgeving. Want vaak ziet de uitwerking van een gebouwd element er op de pc er anders uit, dan in de daadwerkelijke virtuele omgeving. Het beste is natuurlijk om contant VR-apparatuur in een ruimte te hebben waar je kan testen. Helaas was dat bij ons in het ziekenhuis niet mogelijk om te realiseren.”
Toekomstige ontwikkelingen
Dat het gebruik van de VR-oplossing is bevallen, blijkt uit de verdere plannen die Maastricht UMC+ Academie heeft. “We hebben al gekeken hoe deze VR-toepassing met AR, in een mixed reality-omgeving, zou werken. We hebben daarom de elementen hiervoor al mee laten programmeren. Dan kunnen we misschien straks in een echte live-situatie met een overlay virtueel checken of de pendels al in de juiste positie staan voor een bepaalde operatie-setting. Dit scheelt dan heel veel tijd als deze er correct uitziet. Verder kunnen we misschien hier nog gaming-elementen aan toevoegen. Een vast concreet plan hebben we nog niet.”
“Het is voor ons een volgende stap om te checken of de kennis die je met het uitvoeren van deze oplossing voldoet. We zien dus duidelijk de nieuwe mogelijkheden die VR ons kan bieden”, zo besluit Ron Mourmans.