Voor het trainen van onderhouds-personeel wordt steeds vaker gebruikgemaakt van Virtual Reality (VR)-software. In de praktijk blijken deze applicaties inhoudelijk relatief snel te verouderen, waardoor ze niet maximaal efficiënt worden ingezet. Aanpassen betekent echter: teruggaan naar de programmeur, wat tijd en veel geld kost. BlueTea ontwikkelde het pakket VirtualStudio®, waarin het mogelijk is om scenario’s zelfstandig aan te passen middels configuratie. Dit bespaart onder andere tijd en kosten, biedt mogelijkheden om medewerkers steeds weer voor nieuwe uitdagingen te stellen en behoudt de voortgang.
Het simuleren van (onderhouds)werkzaamheden in het kader van trainen, gebeurt steeds vaker op basis van Virtual Reality (VR). De voordelen zijn evident. Enerzijds kost het trainen middels VR of andere vormen van virtuele training nauwelijks extra ruimte en assets in de vorm van 'echte' installaties, machines of voertuigen. Daarnaast is het een methode waarmee mensen op een veilige manier kunnen leren. Je kunt je met VR immers niet écht verbranden, niet echt naar beneden vallen of niet echt onder stroom komen te staan.
"Hiermee rijst weleens de vraag of VR wel 'echt' genoeg is om te leren. Ik kan je verzekeren: dat is het", weet Ruud Dullens, smart training expert bij BlueTea. "De omstandigheden waarin je met VR terechtkomt, triggeren de hersenen net zoals in het echte leven. Hierdoor onthoud je fouten en leer je er net zo goed van als in de echte praktijk. Of misschien zelfs beter. Je kunt immers oneindig fouten maken en dingen kapot maken, zonder dat het een onveilige of kostbare situatie oplevert."
VERGEETCURVE
Daarbij is VR bovendien een manier om kennis over te dragen die past bij de 'vergeetcurve' van Ebbinghaus. De door hem ontwikkelde curve geeft aan dat na het leren van een bepaalde hoeveelheid stof, de kennis al snel weer wordt vergeten. Wanneer de informatie echter een aantal keren wordt aangeboden, ontstaat de curve zoals in de tweede figuur. Hieruit is af te lezen dat mensen na verloop van tijd steeds meer kennis onthouden; ook na langere tijd. VR-applicaties zijn in deze een uitkomst, omdat hiermee werkzaamheden 'oneindig' te herhalen zijn.
De vergeetcurve van Ebbinghaus - kennis verankeren door herhaling
Dullens: "VR is evenwel niet voor alle bedrijven weggelegd. Wanneer je onderhoud moet leren uitvoeren aan een klein standaardobject, kun je dat net zo goed 'echt' doen. Wanneer het daarentegen gaat om een asset die nauwelijks beschikbaar is voor leerdoeleinden, of om extreem complexe assets, dan bieden VR en een immersieve virtuele leeromgeving wel de mogelijkheid om veiliger en vooral efficiënter op te leiden. Denk hierbij aan chemische fabrieken die je niet even kunt stilleggen, helikopters die ingewikkeld in elkaar zitten of productiemachines die gewoon moeten dóórdraaien. Ook gevaarlijke omstandigheden, of onderhoud dat veel voorbereiding vraagt om er bijvoorbeeld veilig bij te komen, rechtvaardigen veelal de kosten die gepaard gaan met VR-oplossingen."
OPBOUW VR-SOFTWARE
Om een VR-applicatie te laten draaien, zijn geavanceerde softwarepakketten en specialistische kennis nodig. De uiteindelijke applicatie komt daarbij in grofweg vier stappen tot stand.
De programmeur start met het programmeren van de omgeving waarin het onderhoud wordt uitgevoerd: 'de wereld'. Tevens programmeert hij de assets waar het om gaat – de machine, een vliegtuigmotor, een installatie – met de betreffende eigenschappen. Tot slot voegt de programmeur de relaties toe tussen de verschillende assets en programmeert hij de gewenste scenario’s. In een vierde stap neemt de klant de applicatie in gebruik.
VR-trainen is onder meer geschikt voor zeer complexe, schaarse, technische assets die niet zomaar beschikbaar zijn voor trainingen
"De praktijk leert dat de omgeving zelf in de meeste gevallen niet snel verandert en ook de asset blijft over het algemeen zoals hij is. De procedures rondom het onderhoud veranderen echter wel regelmatig; zéker wanneer het gaat om onderhoud aan nieuwe producten die mogelijk nog niet helemaal zijn uitontwikkeld", zegt Dullens. "Je verandert bijvoorbeeld het smeermiddel, een meetinstrument, de volgorde van werkzaamheden, of de wet- en regelgeving wijzigen en dit vraagt om het meten van andere grootheden dan je oorspronkelijk deed."
"Je kunt dan een aantal dingen doen: teruggaan naar de softwareontwikkelaar en vragen om de software aan te passen, blijven doorwerken met verouderde software waardoor de medewerkers uiteindelijk niet goed worden opgeleid, of de VR-applicatie aan de kant leggen en terugvallen op de oude manier van trainen. De bijhorende kosten zijn in alle gevallen hoog", stelt de smart training expert.
SCHEIDING
Om dit probleem op te lossen, ontwikkelde BlueTea VR-software (VirtualStudio®) die de overdracht van de software aan de eindgebruiker verder in het ontwikkelproces naar voren legt. De basis bestaat nog steeds uit 'de wereld' en de assets die de programmeur bouwt. Tevens programmeert hij alle mogelijke interactiviteiten van de verschillende elementen.
"Software snel en goedkoop updaten, kan door die te configureren in plaats van te programmeren"
"Daarna houden de werkzaamheden van de programmeur op en gaat de software naar de gebruiker, die vervolgens zelf zijn scenario’s gaat bouwen. Daarbij is het niet meer nodig om te programmeren, maar hoeft hij uitsluitend te configureren. Daarbij moet je verbanden tussen de verschillende onderdelen aangeven door logische functies, zoals 'als dit zich voordoet, dan moet dat gebeuren'", legt Dullens uit.
SCHOENMAKER BIJ ZIJN LEEST
Omdat de gebruiker nu zelf zijn scenario’s configureert, vervalt de benodigde intensieve communicatie met de programmeur ten aanzien van dit onderdeel. De gebruiker is nu eenmaal geen programmeur en vice versa. Ook is het niet nodig om op voorhand alle mogelijke trainingsscenario’s tot in detail uit te werken. In de praktijk blijkt dat overigens niet mogelijk, aangezien het gebruik van de software ook tot nieuwe inzichten zal leiden en de wens om zaken anders te doen. Voortschrijdend inzicht. Gedurende de trainingen kan de instructeur er bijvoorbeeld achter komen dat werkzaamheden beter in een andere volgorde kunnen worden uitgevoerd. Ofwel ontdekt hij dat het noodzakelijk is een extra check in te bouwen, omdat een groot deel van de gebruikers een bepaalde handeling vergeet.
Samenwerking tussen de ontwikkelaar (DEV) en de gebruiker (OPS). Waar de gebruiker dit kan, past hij de software zelfstandig aan
Maar ook andere ontwikkelingen kunnen leiden tot de noodzaak scenario’s aan te passen. Nieuwe wet- en regelgeving bijvoorbeeld. Het op de markt komen van een nieuw smeermiddel of voortschrijdend inzicht op het vlak van veiligheid. Bovendien is het mogelijk de situatie steeds iets te veranderen, zoals dat in de echte wereld ook gaat. Trainingen die mensen moeten herhalen, zijn dus niet meer voorspelbaar en vragen nog steeds om de maximale concentratie. Een voertuig kan bijvoorbeeld ergens anders staan, waardoor bepaalde punten onbereikbaar zijn en de monteur eerst andere handelingen moet verrichten voor hij aan de slag kan. Of een operator heeft een machine laten aanstaan, waardoor deze nog erg warm is. De onderhoudsmonteur moet dan beslissen of hij wacht, of mogelijk eerst een andere opdracht uitvoert om de tijd efficiënt in te vullen.
GAMIFICATIE
Voor het overdragen van kennis maakt VirtualStudio® gebruik van 'Gamificatie'. Kort gezegd, lijkt de leeromgeving hierbij op een computerspel waarin de gebruiker bepaalde opdrachten moet uitvoeren. Doet hij dit goed, dan kan hij door naar een hoger level. Maakt hij fouten, dan biedt de software het probleem nogmaals aan. Vaak op een andere manier, zodat het leuk en uitdagend blijft.
Dullens: "Je kunt natuurlijk oneindig variëren in de manier waarop je het spelelement toepast. De ervaring leert in elk geval dat de spelers enorm gedreven zijn om een volgend level te halen om uiteindelijk tot het finale level komen dat hen een diploma of certificaat oplevert."
"Spelers zijn enorm gedreven om een volgend level te halen"
Zowel gamificatie áls het feit dat de gebruiker zelf zijn scenario’s kan bouwen, maakt het tot slot mogelijk om leerstof maximaal af te stemmen op een specifieke persoon. Afhankelijk van bijvoorbeeld zijn voorkennis, opleidingsniveau, beoogde werkzaamheden of achtergrond, krijgt hij specifieke kennis en informatie aangereikt.
"Dit biedt oneindig veel mogelijkheden. Je kunt inspelen op monteurs die naar een klant in het buitenland worden gestuurd, door te configureren dat een meetinstrument niet in onze eenheden meet, maar bijvoorbeeld in Engelse eenheden. Mensen die al over specifieke kennis beschikken, kunnen eventueel modules overslaan of deze in een sneller tempo doorlopen. Tot slot houdt de software de resultaten eenvoudig bij, zodat op ieder moment inzichtelijk is hoe een specifieke medewerker op een bepaald moment presteert en vooral: waar hij nog extra hulp nodig heeft."
De programmeur 'maakt' de wereld en de assets, de gebruiker schrijft en configureert de scenario’s
ONTWIKKELINGEN
Met de eerste toepassingen staat BlueTea nog maar aan het begin van een tijd waarin het cloudbasedprogramma nog verder zal worden ontwikkeld. Zo zal het mogelijk worden om met meer mensen één game te spelen, in plaats van individueel. Hiermee is tevens samenwerking en communicatie te trainen.
"Ik zou willen besluiten met aan te geven dat niet iedere applicatie geschikt is voor VR. Je ziet dat sommige bedrijven per se VR willen gebruiken, wat uiteindelijk leidt tot een applicatie die een zware belasting vormt voor de afdeling IT, maar waarvan het effect eigenlijk klein is. Andere werkzaamheden kunnen dan weer in de praktijk alleen maar via VR worden getraind. Bijvoorbeeld het gebruiksklaar maken van een operatieruimte in een ziekenhuis. Er zijn vele aspecten die hierbij een rol spelen, maar in het 'echt' trainen was er niet bij, omdat alle OK’s maximaal bezet zijn. Hier biedt VR dus wel een echte meerwaarde”, aldus nog Dullens.